We gaan wat dieper in op evidence based, d.w.z. wetenschappelijk aangetoonde, feiten over wat voeding kan doen voor mensen met ADD/ADHD en autisme.
A. AD(H)D kenmerken en voeding
Kinderarts dr. Sandy Newmark geeft 7 tips voor mensen met ADHD kenmerken. Zij heeft 24 jaar ervaring met dieetveranderingen bij honderden patiënten. Die aanpak heeft geleid tot betere aandacht/concentratie , minder hyperactiviteit en impulsiviteit, en minder oppositiegedrag. Veel volwassenen en ouders van kinderen met ADHD zouden ook stappen willen zetten met voeding of supplementen, maar weten vaak niet waar te beginnen.
- 1. Stop met bloedsuikerpieken .
Voedingsmiddelen met proteïne en carbohydraten verbeteren je aandacht. Hiervoor is het aan te raden om suiker in voeding te verminderen en proteïnerijke voeding te gebruiken zoals vlees, eieren, bonen, soja en magere melkproducten. Proteïne is belangrijk voor de activering van het brein, ze zijn betrokken bij de aanmaak van neurotransmitters, dit zijn chemicaliën die door hersencellen worden vrijgegeven om onderling te communiceren. Deze kun je combineren met complexe carbohydraten zoals volkorenbrood. Ze bevatten weinig suiker zodat volwassenen en kinderen met ADHD de dag beter door kunnen komen of ze nu wel of geen medicatie gebruiken. Gebruik proteïnerijk, carbohydraten bevattende vezelrijke voeding bij ontbijt en lunch, bijv. havermoutpap, een glas melk, een volkoren boterham met pindakaas. Suikers van carbohydraten in combinatie met proteïnen verteren langzaam wat goed is voor de juiste bloedsuikerspiegel. Vermijd producten als witbrood, gewone macaroni e.d.
2. Ga voor visolie. Tenminste als je minder last wilt hebben van hyperactiviteit, impulsiviteit en meer concentratie wilt. In een studie uit 2009 bleken 25 procent van de kinderen een positief effect te hebben, na 3 tot 6 maanden. Eet vaker vette vis of gebruik supplementen. Capsules of vloeibare visolie hebben de voorkeur boven kauwtabletten, de laatste bevatten vaak te weinig visolie. (Het supplement moet meer EPA dan DHA bevatten. Dr. Newmark adviseert een omega3 supplement van 700-1000 mg voor jonge kinderen en van 1500-2000 mg voor oudere kinderen als totale dosis).
3. Zorg voor goede ijzerniveaus. Veel kinderen met ADHD hebben vaak maar de helft ijzer in het bloed t.o.v. kinderen zonder ADHD zo bleek uit onderzoek, verbeteren van het ijzerniveau bleek stimulerend te werken op de aandacht. Je kunt je ijzerniveau door de huisarts laten testen alvorens meer ijzerhoudende voeding te gaan eten of een ijzersupplement te gaan gebruiken. Te veel ijzer is ook niet goed namelijk .
4. Let op een goed magnesium -en zinkniveau. Voor zink en magnesium is een test ook aan te raden, al is de wetenschappelijk onderbouwing van resultaten niet eenduidig.
5. Verminder chemicaliën. Kleurstoffen staan vaak wel op de verpakking vermeld, evenals de eventuele bij werking die het op kinderen kan hebben. Het beste is natuurlijk vers voedsel dat niet bewerkt is.
6. Let op voedselgevoeligheid. Uit veel studies is gebleken dat kinderen gevoelig kunnen zijn voor bepaalde alledaagse vormen van voedsel. De meest genoemde zijn zuivel, granen en soja . Dit is niet hetzelfde als een voedselallergie, het kan samenvallen met voedselgevoeligheid maar een kind kan voedselgevoelig zijn zonder allergisch te zijn. Je kunt 2-3 weken proberen voedselonderdelen weg te laten en kijken wat er gebeurt met de ADHD kenmerken. Overweeg je een restrictief dieet dan kun je beter een professional erbij vragen.
7. Probeer kruiden
Naar aanbevelenswaardige kruiden als ginkgo, sint-janskruid,en ginseng is weinig onderzoek gedaan wat betreft het effect op ADHD. Met uitzondering van 2 studies. De combinatie van valeriaan en citroenbalsem heeft effect op slaap en angst bij kinderen, zo bleek uit Europees onderzoek .
Om aandacht te verbeteren is recent Nurture & Clarity ontwikkeld door praktijkhouders in Israel, interessant om te volgen , voor meer info verwijzen we naar www.adhd-clarity.com. Advies van een natuurgeneeskundig arts is aan te raden als je deze stap mocht overwegen .
B. Autisme en voeding
Het vermijden van oogcontact, het vertonen van repetitief gedrag , prikkelbaarheid kun je in positieve zin beïnvloeden met de juiste voeding, al is meer onderzoek nodig. Een stofje sulforafaan die voorkomt in broccoli bloemkool en witte kool kan de communicatie verbeteren van mannen en jongens (13-27 jaar) met autisme, zo bleek uit Amerikaans onderzoek. 2/3 van de groep liet een verbetering zien t.o.v. de controlegroep die een placebo (nepmiddel) kreeg toegediend. In Nederland is aan de RU Utrecht onderzoek gedaan naar muizen met autistisch gedrag en voedselallergie. Ze kregen goede vetten omega 3 toegediend waardoor hun gedrag socialer werd.
Het is echter te simpel om te stellen dat mensen met autisme voortaan alleen nog maar broccoli, bloemkool en vette vis zouden moeten eten. De Nederlandse Vereniging Autisme (NVA) en de oudervereniging Balans stellen zich terughoudend op zowel ten aanzien van deze onderzoeken als ten opzichte van de specifieke diëten . Ze vinden dat meer onderzoek nodig is voordat ze het gaan aanbevelen.
Opmerkelijk is ook het werk van drs. Sietse Werkman die een aanpak voorstaat vanuit Bijbelse principes omtrent voeding. Bij kinderen met autisme gaat hij gesprekken aan met de ouders, met het kind en ook met de school en eventuele sportclubs als het kind daarvan lid is. In overleg met een voedingsdeskundige en een arts proberen ze tot een goede diagnose te komen omtrent de darmwerking, allergieën, gevoeligheden etc. Op basis van een plan van aanpak worden vitaminen en supplementen toegediend en therapieën opgestart waarbij alle onderzochte kinderen vooruitgang zouden boeken.
Meer weten? Bel 06-38017652 voor informatie of voor een intakegesprek.
Peter Paul Both
info@breinvitaal.nl